"VAN AHALİSİ SORUMLULUK ALDI"

1. Dünya Savaşı’nda İran Hoy Cephesi’nde savaşan Türk askerlerine cephane ve erzak ulaştırılmasının büyük zorluklarla gerçekleştirildiğini ifade eden Prof. Dr. Öğün, “Cephedeki askerlere mühimmat yetiştirilemiyordu. Erkek nüfusun çoğu cephedeydi ve ulaşım için gerekli araçlar yoktu. Bu durumda Van ahalisi, ‘İş başa düştü’ diyerek yurt savunması için büyük bir sorumluluk aldı” dedi.

120 ÇOCUK GÖNÜLLÜ OLDU

Cepheye mühimmat taşıyacak yetişkin erkek nüfus kalmadığı için, yaşları 12 ila 17 arasında değişen 120 çocuk gönüllü oldu. Prof. Dr. Öğün, süreci şöyle anlattı:

“Ortaokul ve lise çağındaki bu çocuklar, Van’da gönüllü olarak bir araya geldiler. Her birinin sırtına biner fişek konuldu ve onlar kışın zorlu şartlarında kilometrelerce yol alarak, İran’daki Hoy Cephesi’ndeki Türk ordusuna cephane ulaştırdı. Görevlerini başarıyla tamamladılar, ancak dönüş yolunda felaketle karşılaştılar.”

TİPİYE YAKALANDILAR, 80’İ ŞEHİT DÜŞTÜ

Geri dönüş yolunda, Van’ın Saray ilçesi yakınlarında şiddetli bir tipiye yakalanan çocuklardan yaklaşık 80’i donarak hayatını kaybetti. Hayatta kalmayı başaran 40 çocuk, bölgede yaşayan Şikak aşireti mensupları tarafından kurtarıldı ve Van’a getirildi. Ancak tedavi altına alınan çocukların büyük bir kısmı kurtarılamayarak şehit düştü.

UNUTULMADILAR

Van halkı, bu büyük fedakârlığı hiçbir zaman unutmadı. 1977 yılında, dönemin Belediye Başkanı Tayyar Dabbaoğlu tarafından Van’ın Kurtuluş Parkı’na bir anıt dikildi. 2008 yılından itibaren her yıl düzenlenen etkinliklerle 120 çocuk anılmaya başlandı.

120 kahraman çocuğun hikâyesi, Kültür Bakanlığı’nın desteğiyle sinemaya da taşındı. 2008 yılında çekilen "120" adlı film, tamamen şehit çocuklarla aynı yaş grubundaki Vanlı çocuklar tarafından canlandırıldı.

Vatan savunmasında büyük bir fedakârlık gösteren 120 çocuk, tarihe altın harflerle yazılan bir kahramanlık destanı olarak hafızalarda yaşamaya devam ediyor.