Uzun yıllar boyunca tam yeri bilinmeyen Kerimi’nin mezarına ilişkin sır perdesi, Araştırmacı Yazar Selman Giritoğlu ile Tarihçi Dr. Hilmi Anaç’ın ortak çalışmasıyla aralandı. Osmanlı döneminde üst düzey memur olarak görev yapan, şairliği ve divan eserleriyle tanınan Mustafa Asım Efendi, yaşamının son 20 yılını geçirdiği Aydın’da halkın gönlünde “Beybaba” olarak yer etmişti.

1851’de İstanbul’da doğan ve birçok ilde memuriyet yapan Kerimi’nin Aydın’daki konağı Yunan işgali sırasında yakılmış, yüzlerce eseri yok olmuştu. Buna rağmen, araştırmacılar tarafından bugüne kadar 180’e yakın divan eseri yeniden derlendi. Ancak mezarının nerede olduğu uzun yıllar boyunca belirsizliğini korudu.

“KÖKLERİMİ ARARKEN BEYBABA’YA ULAŞTIM”

Kendi aile tarihini araştırırken Kerimi’ye ulaşan Araştırmacı Yazar Selman Giritoğlu, Türkiye genelindeki kayıtları incelerken Kerimi’nin mezarının Aydın’da bir evin bahçesinde olduğu bilgisini bulduğunu ancak net bir yer tarifinin bulunmadığını belirtti. Sosyal medya üzerinden ulaştığı Tarihçi Dr. Hilmi Anaç ile birlikte yapılan saha araştırmaları sonucunda mezarın izlerine ulaştıklarını belirten Giritoğlu, Kerimi’nin üçüncü kuşak torunu Nusret Özkan Anıl’a da ulaşarak tespitlerini doğruladı.

“BİZİ DEFİNECİ SANDILAR”

Dr. Hilmi Anaç ise araştırma sürecinde karşılaştıkları ilginç anları şöyle aktardı:

“Mahalleden birçok kişiyle görüştük, hatta ilk başlarda bizi defineci sandılar. Yaşlı bir amcamız, mezarın incir ağacının altında olduğunu söyledi. Bahçeye gittiğimizde yan yana iki mezar görünce ve bilgilerle örtüşünce, yerin doğru olduğunu anladık.”

Anaç, Osmanlı arşivleri, devlet salnameleri, Sicill-i Osmanî ve 1944 baskısı Aydın Şairleri ve Müellifleri kitabında yaptığı incelemelerle Kerimi’nin Aydın’da 1895–1910 yılları arasında görev yapan tanınmış bir memur olduğunu da doğruladı.

“MEZAR TESCİL EDİLMEZSE YOK OLUP GİDER”

Mustafa Asım Efendi’nin Aydın’da divan edebiyatının önemli örneklerini verdiğini belirten Anaç, Büyük Aydın Yangını’nda Kerimi’nin pek çok eserinin yok olduğunun da kaynaklarda yer aldığını ifade etti.

“Bu mezarın tescil edilmesi şart. Aksi halde bir gün üzerine beton dökülür, yol geçer ve bu iz sonsuza kadar kaybolur” diyen Anaç, yaptıkları çalışmanın Aydın’ın kültürel mirası için önemli bir adım olduğunu vurguladı.

AYDIN’IN TARİHİNE IŞIK TUTAN KEŞİF

105 yıl sonra ortaya çıkarılan mezarın tescillenmesi için resmi girişimlerin yapılması beklenirken, araştırmacılar bu keşfin Aydın’ın kültürel, akademik ve edebi tarihine önemli bir katkı sunduğunu dile getiriyor.

Aydın’ın “Beybaba”sı olarak anılan Mustafa Asım Efendi’nin mezarının bulunması, hem kent belleğinin korunması hem de unutulmuş değerlerin yeniden hatırlanması açısından büyük anlam taşıyor.