Atatürk Parkı’ndan başlayan yürüyüş, Delikliçınar Meydanı’ndaki Atatürk Anıtı önünde son buldu. Etkinliğe sürgüne dikkat çeken pankart ve dövizlerle katılan Çerkesler, yapılan konuşmalar ve sunumlarda duygusal anlar yaşadı.

“BU ACI, İNSANLIK VİCDANINI İLGİLENDİRİYOR”

Törende konuşan Denizli Çerkes Derneği Başkanı Erkan Eş, 1864’te yaşananların sadece Çerkeslerin değil, tüm insanlığın ortak vicdanını ilgilendiren bir trajedi olduğunu belirtti. Eş, “Rus Çarlığı’nın askeri harekatıyla yüz binlerce Çerkes katledildi, hayatta kalanlar ise zorla Osmanlı topraklarına sürgün edildi. Karadeniz kıyılarında insanlar açlıkla, hastalıkla, soğukla ve silahla yok edildi. Çerkes halkı, o günden bu yana sürgünde yaşamaya mahkûm edilmiştir” dedi.

“TARİH UNUTULURSA TEKRAR EDER”

Gürcistan ve Ukrayna gibi ülkelerin Çerkes Soykırımı’nı resmen tanıdığını hatırlatan Eş, Türkiye’de de bu acının tanınması ve resmi düzeyde ifade edilmesi gerektiğini vurguladı. “Tarih unutulduğunda tekrar eder” diyen Eş, bu anma yürüyüşünün sadece yas tutmak için değil; adalet, hafıza ve kimlik mücadelesi için yapıldığını ifade etti.

TANIMA VE GERİ DÖNÜŞ HAKKI ÇAĞRISI

Çerkes Soykırımı’nın tanınması, anavatanla bağların güçlendirilmesi ve sürgünün yaralarının sarılması gerektiğini söyleyen Eş, geri dönüş hakkının Rusya Federasyonu tarafından anayasal ve insani teminat altına alınması çağrısında bulundu. Türkiye Büyük Millet Meclisi başta olmak üzere tüm resmi kurumların bu konuda tarihi ve vicdani sorumluluk üstlenmesi gerektiğini belirtti.

Eş, konuşmasını “Bizler, barış içinde, eşit yurttaşlar olarak yaşamak isteyen bir halkız. Kimliğimizle, dilimizle, kültürümüzle yaşamak ve yaşatmak istiyoruz. Unutmadık, unutturmayacağız. 161 yıldır sürgündeyiz, 161 yıldır var olmak için direniyoruz” sözleriyle tamamladı.