Soru: Fuat Bey, Bir Otelde çalışmaktayım. İşveren ben de dahil bazı çalışanların bayramda çalışmasını isterken bazı çalışanlara bayram izni veriyor. Benden de bayramın iki ve üçüncü günü çalışmamı istiyor. Bir yazınızda işçi istemezse bayramda çalıştırılmaz gibi bir yazı okuduğumu hatırlıyorum. İşveren istedi diye bayramda çalışma zorunluluğumuz var mı? İşveren istediği halde bayramda çalışmazsam bana zararı olur mu? Bayramda çalışana ödenecek zamlı ücret ne kadardır? 

Cevap: Değerli Okurum, İş sözleşmesinde veya toplu iş sözleşmesinde bayram ve genel tatil günlerinde bayramda çalışılacağına dair bir hüküm yoksa, bayram ve genel tatil günlerinde işçi isterse çalışır, istemezse çalışmaz. İşveren bayram ve genel tatil günlerinde işçiyi zorla çalıştıramaz. İş sözleşmenizde bayram günlerinde çalışacağınıza dair bir hüküm yoksa istemediğiniz sürece işveren bayramda sizi çalıştıramaz. Ancak iş sözleşmenizde bayramda çalışacağınıza dair hüküm varsa, ki kurumsal işyerleri iş sözleşmesine bu hükmü koyar, işverenin istediği günlerde çalışmak zorundasınız. Aksi takdirde işveren haklı nedenle iş akdinizi fesheder ve ihbar ve kıdem tazminatı ödemeden işinize son verir. Bayramda çalışanın günlük ücreti yüzde 100 artırılarak ödenir. Örneğin; günlük ücretinizin 40 TL olduğunu varsayarsak, bayramda çalıştığınız her gün için 80 TL ücret ödenmesi gerekir.
EMEKLİLİK İÇİN DİKKAT EDİN

Soru: Fuat Bey,1988’den bu yana Türk Silahlı Kuvvetlerde sigortalı olarak ve 132 sayılı özel kanun kapsamında çalışıyorum. Benim daha önce de SSK’da Emekli Sandığı’na bağlı olarak 13 yıllık çalışmam var. Emekli olurken kıdem tazminatımı kaç yıl üzerinden hangi kurumdan alacağım? Ayrıca yılın hangi zaman diliminde olursam hem bağlanacak maaş hem de kıdem tazminatı açısından daha uygun olur? 

Cevap: Değerli Okurum,  1988’den önceki 13 yıllık memurluk hizmetiniz için maalesef emekli ikramiyesi alamazsınız. 1988’de başladığınız sigortalı çalışmanız için kıdem tazminatı alırsınız. Memurlar 30 yıldan fazla olan çalışma süreleri için emekli ikramiyesi alamıyor. Ancak kıdem tazminatında üst sınır yok. 1988’den sonra sigortalı çalıştığınız tüm süre için kıdem tazminatı alabilirsiniz. Her çalışma yılı için son alınan brüt ücret tutarında kıdem tazminatı ödenir. Ancak ödenecek kıdem tazminatı tutarında bir üst sınır var. Üst sınır memur maaş katsayısındaki artışa bağlı olarak her yıl 1 Ocak ve 1 Temmuz’da olmak üzere iki kere artırılmaktadır. Bu tarihleri dikkate alarak emekli olmanız halinde, elinize geçecek kıdem tazminatı tutarı artar.
DUDRUMUNUZ FARKLI SİZİN İÇİN BAĞKUR

Soru: Fuat Bey,3 Nisan 1963 doğumluyum. 4 Ekim 2000’de Bağ-Kur’lu oldum. Bağ-Kur’dan mı yoksa SSK’dan mı en erken emekli olabilirim? 

Cevap: Değerli Okurum, Bağ-Kur’dan daha erken emekli olabilirsiniz. Askerlik durumunuz hakkında bilgi vermemişiniz. Muhtemelen sigorta başlangıç tarihinden önce 20 ay askerlik yaptınız. Askerlik sürenizi borçlanmanız halinde, sigorta başlangıç tarihiniz 20 ay geri gider ve eski yasanın kademeli emeklilik şartlarına tabi olursunuz. Bağ-Kur’da yaş haddinden emekli olmak için 15 tam yıl prim ödeme ve 58 yaş şartlarına tabisiniz. Borçlanmadan sonra 4 Şubat 2014’e kadar ara vermeden prim ödeyerek toplam priminizi 15 yıla tamamlamanız şartıyla, 58 yaşınızı dolduracağınız 3 Nisan 2021’de emekli olabilirsiniz.
2015 YILINI BEKLEYİN

Soru: Fuat Bey,20 Şubat 1966 doğumluyum. İlk işe giriş tarihim 4 Haziran 1985 olup 8319 gün prim ödemem var. Ne zaman emekli olabilirim? 

Cevap: Değerli Okurum, Emekli olmak için; 25 yıl sigorta süresi, 5300 gün prim ödeme ve 49 yaş şartlarına tabisiniz. Prim ödemeniz yeterli olduğundan bundan sonra prim ödemeseniz de 49 yaşınızı dolduracağınız 20 Şubat 2015’te emekli olabilirsiniz.

DOĞRUYA DOĞRU

Soru: Fuat Bey,23 yıldır bir şirkette çalışıyorum. 2 yıl önce tazminatımı alarak çıktı-girdi yapıldı. İşverenin aynı olduğu diğer bir şirkette çalışmaya devam ediyorum. Bu arada 26 gün olan izin hakkım 14 gün olarak tarafıma tebliğ edildi. İzin kullanma ile ilgili bu uygulama hakkında bilgi verir misiniz?
Cevap: Değerli Okurum, Çalıştığınız şirketin tüzel kişiliği varsa, yani anonim, limited veya sermayesi paylara bölünmüş komandit şirketse, şirketlerin ortakları aynı da olsa, işveren şirket tüzel kişiliği olduğundan İş Kanunu yönünden faklı bir işyeridir. Dolayısıyla izin yönünden yeni şirkette kıdeminiz sıfırdan başlar. Maalesef yeni şirkette 5 yılınızı (5’inci yıl dahil) dolduracağınız tarihe kadar her yıl için 14 gün yıllık izin kullanacaksınız. İşyerinin verdiği 14 gün izin doğru.

İyilikle ve Sosyal Güvenlikle Kalın