Merhaba.

“Aydın Türkiye'nin İlk Beş Vilayeti Arasında Yer Alır mı? Kısa bir cümleye çok şey sığdırılmış, güzel, anlamlı ve çok yönlü bir soru aslında? Cevabı “neden olmasın”. Büyük bir olasılıkla Aydın Türkiye'nin İlk Beş Vilayeti Arasında Yer Alır, evet. Üç bölüm halinde yayınlayacağımızı belirttiğimiz yazımıza izninizle devam ediyorum.

Bir önceki yazımızı “katılımcılık ilkesi önünde tutularak, Aydın İlinin her kesimi dâhil edilmeye çalışılacağı,  kamu, özel sektör, sivil toplum kuruluşları ile yerelde halkın gözlemleri, ihtiyaçları ve düşünceleri de göz önüne alınarak toplumun ortak aklıyla AYDIN İLİNİ REFAH TOPLUMUNA DÖNÜŞTÜRME PROJESİ adı altında 10 proje tasarladık ve Projeler kapsamında şunları söyleyebiliriz diye sonlandırmıştık.

-“E-ticaret dünyada olduğu gibi Türkiye’de de hızla büyümeye devam ediyor.  “Dijitalleşen Dünyada Ekonominin İtici Gücü e-Ticaret” olmuştur. Dünyadaki e-ticaret büyümesi ve büyümeye etki eden yeni sektörler ve yeni trendler (eğilimler) olmuştur. Ancak UNUTULMAMALI Kİ E-TİCARET YA DA PARA YENMEZ, İNSANIN KARNI TARIMSAL ÜRÜNLERLE DOYAR. AYDININ SAHİP OLDUĞU MUAZZAM POTANSİYELLERİ DÜŞÜNDÜĞÜMÜZDE ÖNÜMÜZDE YEDİKÇE DOYMAYAN KOSKOCA BAŞTA İSTANBUL, ANKARA VE DİĞER ÜLKE PAZARLARI, ULUSLAR ARASI PAZARLAR DURURKEN? Hele ki gelecekte e-ticaret, dijital para piyasaların muazzam gelişimleri ve ekonomide alacakları devasa pay düşünüldüğünde…

Aydın taşıdığı muazzam potansiyeli neden e-ticarette değerlendirmesin? Neden e-ticaretin inanılmaz fırsatlarını gözümüzün önünden kayıp gitsin, neden insanlarımız zengin potansiyelin gittikçe fakirleşen bekçileri olsun?

Hele ki Ülkemiz tarımsal üretimindeki Aydının payı % 3,5 civarında, toplam ekilebilir alan olarak 3.535.090 dekarla ülkenin % 1.53 payı ile İzmir İlinden önce gelmekte, Ülke incir üretiminin 185.4 ton üretimle %60.65’i, kestanede 24.3 ton üretimle %38’i, zeytinde 455.38 ton üretimle %21’i ile birinci sırada iken.

-Neden her alanda Ulasal ve uluslararası ölçekte “ marka” il haline gelmesin? Neden Tarih, Kültür Mirası ve Turizm Varlıklarının değerinde tanıtımı ve hali hazırda elde edilen gelirin en az on misli gelir elde etmesi mümkün olmasın?

-Neden gelir getirici katma değer yaracak hemen her sektörde atıl ve uygun yatırım alanları değerlendirmesin?

Aydında çok tartışmalı ve kamuoyunun tepkisini çeken jeotermal enerji kullanımına değinmek istiyorum: Bir farkla jeotermal enerjinin ilkel bir şekilde kullanılıp kamuoyunun tepkisini çeken ve biraz maliyet gerektiren atıklarının doğaya salınması şeklinde değil, “temiz suyun yer altında ısıtılıp temiz suyun kullanımı” farkıyla.

Avustralya’da elin oğlu yerin 5000 m derinliklerine inip temiz suyu sıcak kayalarda ısıtıp yeryüzüne çıkarıyor da,  yer altı adeta kaynayan enerji olan Aydında 1000 ile 1500 m arasında neden ısıtılmasın! Aydın İli jeotermal enerji varlığı bakımından Avrupa da birinci, Dünyada ise yedinci sıradadır. Ülkemizdeki jeotermal potansiyelin % 80’i İlimizde bulunmaktadır. Sahip olduğu jeotermal potansiyel ile elektrik üretimi, seracılık ve termal turizm sektörlerinde cazip yatırım olanaklarına sahiptir. Gelecekte enerji üssü olması beklenilen ve hali hazırda çok sayıda elektrik santraline sahip Aydın, büyük bir rüzgâr enerjisi potansiyeline de sahip bulunmaktadır. Ancak jeotermal elektrik santrallerinin tarımsal üretimi, çevreyi, doğayı ve havayı saldıkları sülfürlü, borlu, carbonlu ve diğer gazlarla kirlettikleri görülmekte ve Aydın Kamuoyunda büyük tepkiye ve bir infiale yol açmaktadır.

Jeotermal Elektrik Santrali İşletmelerinin tarımsal üretimi, çevreyi, doğayı ve havayı kirletmeyecek şekilde kullanım maliyetlerine katlanmaları, yani karlarının bir kısmını sahip oldukları ruhsatlı sahalarda, santrallerinin ihtiyacı olan sıcak suyu veya buharını, yer üstünden yer altına enjekte edecekleri temiz suyun yer altındaki sıcak ısı potansiyelden faydalanarak ısıtmaları ve santrallerini bu şekilde çalıştırmaları, ayrıca elde edilen sıcak su veya buharının konutlarda, organize sanayi bölgelerinde, sanayi tesislerinde, turizm tesislerinde ısıtma, soğutma, sıcak su ihtiyacının giderilmesinde kullanımını benimsemeleri sağlanmalıdır.

Dünyada temiz sıcak suyun yer altına enjekte edilmek suretiyle 5000 metreye kadar dahi inip o noktadaki ısı enerjisinden faydalanarak 200-300 santigrad derecede ısıtılıp tekrar yeryüzüne çıkaran çok sayıda örnekler mevcuttur. Bu husus göz önünde bulundurularak Yerel ve Merkezi idarenin özellikle büyük bir tarımsal potansiyeli ve üretimi bulunan Aydın ve diğer iller için tarımsal üretimi, çevreyi, doğayı ve havayı saldıkları sülfürlü, borlu, karbonlu ve diğer gazlar ile Menderese salınan akışkanlarla kirleten Jeotermal Elektrik Santrali İşletmelerine yapılacak kanuni düzenlemelerle yaptırım getirmelidir. Aksi durumda yani mevcut statükonun korunması durumunda Aydın halkı ve tarımı durumdan artan derecede olumsuz etkilenecektir. Kanaatimizce temiz suyu yer altında ısıttığımız ya da çevreye zararlı olmayan jeotermal akışkanda eşanjör usulüyle elde ettiğimiz temiz sıcak su varsayımından hareketle yukarıda belirtilen projelerin yapılabilir (fizibıl) olduğunu değerlendirmekteyiz.

-Temiz Isı Ve Elektrik Enerjisi İçin Belediyelere Finansmanında Uluslararası Hibe, Ucuz Ve Uzun Vadeli Fonlar Temin edilip hayata pekâlâ geçirmek mümkündür. Sıraladığımız bu projeler hayat bulduğunda Aydın halkı bu zenginlikten doğacak değerleri paylaştığında sağlanacak fayda ve dışsal faydalar ile hayal bile edilemeyecek refah ve zenginliğe kavuşacaktır. Örneğin Aydın İli genelinde 608.709 aboneye Aylık Ortalama 200 TL Gibi, Kömür Ve Doğalgazın kötümser öngörüyle ¼ Fiyatından da daha  ucuz kışın ısınma, yazın soğutma (klima) amacıyla verilecek hizmetin 1.119.084 kişide yaratacağı etkiyi lütfen hayal ediniz….(Abone sayısı, ASKİ 2020-2024 Stratejik Planı)

Ya Örneğin bir voltunu 0.2 sente üretip 0,8 sente sattığız (günümüzde yaklaşık 16 sent) elektriği, ayda ısıtıp soğutacağınız Aydın ilindeki tüm konut abonelerini, Kuşadası ve Didim’de temiz sıcak su vererek kış turizmin de açık olmasını sağlayacağınız turizm tesislerinden elde edilecek gelirler varsayıldığında Aydın için hayal ötesi bir gelir ve refah söz konusu olacaktır.

Gerçekten de Aydın Türkiye’nin ilk beş ili arasına girmenin en önemli adımlarından birini gerçekleştirmiş olacaktır.

Geçmişte başarılamadı. Engellendi bir şekilde! Üstelik tarafımızdan kaleme alınmış 12 Mayıs 2003 tarih ve 2106 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmış Aydın Valiliğinin “Aydın İlinde Bulunan Jeotermal Kaynakların Araştırılması, Kuyu Açılması ve İşletilmesi ile Ruhsatlandırılmasına İlişkin Esas ve Usullerin Uygulanmasına Dair Karar”a göre; Aydın ili Mülki sınırları içerisinde yer alan bugüne kadar keşfedilmiş   (bulunmuş) veya keşfedilmemiş (bulunacak) jeotermal kaynakların araştırılması, kuyu açılması, ekonomik olarak kullanılması, işletilmesi ve ruhsatlandırılması ile benzeri iş ve işlemler 927 sayılı “Sıcak ve Soğuk Maden Sularının İstismarı ile Kaplıcalar Tesisatı Hakkında Kanun” hükümleri gereğince “Aydın İl Özel İdaresi tarafından yürütülmesi ve tüm Jeotermal Sahalarda Aydın İl Özel İdaresine mülkiyet ve tasarruf etme hakkı ihdas edilmişken” ayrıca; 10.05.2005 gün ve 5346 sayılı YENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARININ ELEKTRİK ENERJİSİ ÜRETİMİ AMAÇLI KULLANIMINA İLİŞKİN KANUN’a göre; Yeterli jeotermal kaynakların bulunduğu bölgelerdeki valilik ve belediyelerin sınırları içinde kalan yerleşim birimlerinin ısı enerjisi ihtiyaçlarını öncelikle jeotermal ve güneş termal kaynaklarından karşılamaları esastır” denilmesine rağmen Aydın İl Özel İdaresi ve ilgili Belediyeler bunu gerçekleştirememiş olmaları düşüncürüdür. NEDEN?

Bir sonraki hafta makalemize devam etmek dileğiyle şimdiden mutlu yıllar, her şey gönlünüzce olsun. Saygı ile…