Eziz ve Böyük Türk Milletim.

Bu gün siz okuyucularima bir Bakü Fatihi hakda yazmagi hem kendim, hem de Azerbaycan Türkleri adindan bizim sonsuzadek kalbimizde , ruhumuzda sevdiyimiz Bakü Fatihi ismini almiş Osmanli Türk Paşasi Enver Paşanin ögey kardaşi NURİ Killigli Paşa hakkinda ruhunu şad etmek üçün ve gelecek nesillerimizin bu igid Kafkaz Aslani hakda bilgiler vermeyi kendime mükeddes borc bilirem.

İlk önce Ruhuna bir Fatihe okumanizi isterem. Mekanlari cennet olsun.

Evet Efendiler belkede bir çoklariniz Nuri Paşa hakkinda bilgileriniz var, amma benim anlatacagim tam başka ve yazimin sonunda ne demek istediyimi anlayacaksiz. Başliyak .

Tarih boyunca bizim igidleri çalişib unutdurdular ki, biz Türkler öz fatihlerimizin isimlerini unudak, tanimiyak. Amma güzel kalbli, kaninda Türk kani olan milli ruhi saglam olan insanlarimiz , yazarlarimiz, aydinlarimiz buna imkan vermedi ve hetta Azerbaycan Türkleri Nuri Paşa nin ismini ebadi yaşatmak üçün SSCB zamani işgal altinda olmasina ragmen, kendi cocuklarina Nuri ve Paşa ismini verdiler. Evet güzel okuyucularim biz bu igidlerimizi unutursak, onlarin bize göre bu Vatan, Devlet ve Millet üçün etdiyi kahramanliklari ve şehadetleri unudulub yok olar.,, Kahramanlar vuruldukda yok, unuduldukda ölür. Unutma ve unutturma’’.

Tarih birinci dünya savaşinin sonlarina dogru iydi. Azerbaycan ve Kafkazlari- Ruslar, Ermeni çeteleri ve İngilizler ile birlikde işgal edilmiş, durmadan katilyamlar gerçekleçirdi biz Türklre karşi. İngilizler nerde bir kargaşa varsa, orda, kaos varsa orda olurlar.Bazen kuvvetleriyle, bazen politikalariyla, tuzaklariyla, hayinleriyle orada olurlar.

Azerbaycana ise ordu birlikleriyle gelmişler. Lakiin bu birliklerin bir farki vardi. Bu birliklerin adi ,, Ruslara Yardim Birlgi’’ ismini koymuşlar. Biz bilirdik ki ,bu birlikler Orta Asiyada ki, Kafkazlardaki Türkleri bir birimizden koparmak üçün gelmişler. İşte o sirada karşilarinda Nuri Paşa olacakti. Bakü düşür, düştü deyerken Nuri Paşa , Ermeni çeteleri ve İngilizlerin ve Ruslarin art arda gerçekleşdirdikleri katilyamlar üzerine Kafkaz Türk İslam Ordusu adinda, Osmanli, Azerbaycanli ve Dagistanli askerlerden oluşan bir ordunun kumandani olarak Azerbaycana harekete başliyacakdir. Çok sürmeden bu tek ordusu ile birlikte üçlü düşmani öyle bozguna ugratib işgali bitirdi ki, halkimiz onun için ,, NURİ PAŞA savaşmadi, Destan yazdi’’ dedi. Tum Kafkazlarda Nuri Paşanin bu Zeferi sonunda Allahu- Ekber diye inlemişti.

Azerbaycan halki terefinden kendisine ,,BAKÜ Fatihi’’ lakabi verilib, bir de onun adina marş bile bestelediler.

Nuri Paşa at belinde,

Türkiyeden Karsdan gelir,

Azerbaycan diye diye,

Yenilmeyen Aslan gelir.

Dalgalanan Türk bayragi,

İstiklalden haber verir.

Türkün şanli tarihine,

Zaman er oglu er verir.

Türkün döyüş bayraginda,

Dogan aya hilale bak,

Bu yuruyuşe bu Zefere,

Bu şanlica celala bak.

Dalgalanan Türk bayragi,

İstiklaldan haber verir.

Türkün şanli tarihine,

Zaman er oglu er verir.

Kazanilmiş muharibeye ama Nuri Paşanin yaptiklari tekce bu deyildi.Nuri Paşa Karabaga kadar olan tüm torpaklari işgaldan azad etmişdir. Bu gün Azerbaycan devletinin varligi bir başa Enver Paşa ve Ahmed Agaoglunun projesi ve Nuri Paşanin Kafkaz Türk İslam Ordusunun , onlarla bir yerde savaşan igidlerin sahesindedir. Tek sözle hiç ne olmur. Can bahasina, kan bahasina olur Devlet.

1911 -ci yilde Nuri paşa o zaman tegmen rutbesinde Trablusgarp savaşinda diger bir Osmanli paşasi olan gelecekde Türkiye Cumhuriyyetinin kurucusu Mustafa Kemal Paşayla birlikte savaşa katilir ve İtaliyaya karşi savaşir.Birinci Dünya savaşinda Küzey Afrikada bulunan Osmanli ordusunun en üst düzey kumandani olur.

Amma ne yazik ki, Osmanli sadece bir tek cebhede savaşmir, birden çok cebhelerde savaşirdi. Biri bitsede o birisi başlayirdi. Nuri Paşa buralari önüne almiş gederken, birde Suriye cebhesinde vardir ki, orada da durum kötüydü. 1918 de Paşalara bir bir telegraf gelmişti, geri çekilmeleri konusunda. Yalniz Nuri paşa ya gelen telegraf farkliydi. Kimden geldiyi konusuna gelince- Nurui paşaya agabeyinden Enver Paşadan.

Enver Paşa tergrafda şu – ,, Savaş bitti. Diger cephelerde durum çok iç acisi olmasa da, sen cephende muzeffer oldun. Ateşkes masasina elimiz güclü oturmaliyiz. Bunu içinde gerekirse Azerbaycan hükümet şekli ile Osmanli Devleti ne benzer bir şekilde biçimlendirilmeli ve Devlet te söz sahibi olmalidir’’.

Bu arada bunu da yazim bildirim ki, artik 1918 – ci yilde Tiflisde Azerbaycan aydinlari ve mutefekirrleri terefinde Azerbaycan Türk Cumhuriyyeti ilan olunmuş dur, ordanda Gence ye köçürülerek Gence Payihtat ilan olunmuşdur. O zaman ne Ordumuz, ne de silahimiz vardi. Bakü de yukarida qeyd etiyim kimi Ermeni çetelerinin, İngilizlerin ve Rus bolşeviklerinin işgalinda iydi.

Nuri Paşa Kafkaz Türk İslam Ordusuyla ilk Gence ye gelir ve iki ay muddetinde 20 000 minlik Ordu düzeldib Bakü nü İşgaldan Azad ederek Azerbaycan Türk Cumhuriyyetini tam devlet kimi şekilendirir.

Evet okuyucularim bura dikket- Enver Paşa kardeşine bele demiş ama o zaman İstanbulda ki, hükümet daha farkli muamile edecekdir Nuri paşaya. Hükümet ordunun tesfiye edilmesini gerktigini ve derhal kendisinin İstanbula gelmesini keskin bir emirle bildirecekdir.

Aslinda bu karari kabul etmek istemirdi , çünki o artik BAKÜ FATİHİ ydir.Kahraman bir kumutandi. Ama emir böyleydi tefsiye edilecekdi. O her şeyi millet üçün, Türk islam ülküsü ve cihan hükümeti için yapmişdi.

Ayrilik vakti gelmişdir. O, askerleriyle Azerbaycan halkiyla vidalaşarken, Azerbaycan Halkida bu Müzeffer Paşaya karşi hakkini nasil öduyeceklerini ve onu ne kader sevdiklerini göz yaşlariyla düşünmekdeydiler. Onlar için savaşmişdi Nuri Paşa. Ayrilik zordu.

Kimse bilmirdi ki, Nuri Paşaya tuzak kuruldugunu. Önce Trabzona, ordan da denizle İstanbula geçmiş Paşa. Vapurdan indiyinde ise kendisini kutlamalarla , kalabaliklarla karşilamak yerine , polisler gelmiş ve Nuri Paşani Bekir Aga bölügü, Bakü Fatihini tutuklamişdir. Orada da uzun süre kalmiyacak, hemen ertesi gün İngilizler, adindan bile korktuklari Nuri Paşayi teslim alarak, gizlice Batumdaki Ardahan Kişlasina heps edecekler.

Ama orda da hata etmişler. Bu yer Azerbaycana yakin bir yer. Tabii bu sirada kendilerine yakin bir yerde heps edildiyini düyan Azerbaycan halki durur mu? Asla, Asla, iki dünyada bir olsa durmaz ve durmadida. Sira bizde, deyerek merd ogullarimiz yola çikdilar. 8 avgust 1919 gecesi Azerbaycanlilar el ele vererek Nuri Paşamizi hepisden kaçirdilar, serbest hereketi için ne lazimsa onuda etdiler.

Aslinda Kafkaz İslam Ordusu cenk meydaninda kazandigini sonra Osmanlinin işgali ve Azerbaycan- Moskva komunistlerinin anlaşdigi geregince kaybetmişdi. Nuri Paşa için bu sonun başlangici olacakdir.

Cumhuriyyet tarihinin ilk endustriliyel silah fabrikasini 1930 yilde kuran Nuri paşadir. Zeytinburunda bir fabrika satin alib , kurdugu silah fabrikasinda silah, gaz maskesi, mermi istehsal ederek fabrika dahada genişlenib, ardindan motorlarla hava ve hava mermileri üretmeye başliyacakdir.

Sonradan üzerine baskilar gelse de,, Silah üretmiyeceksen ‘’ diyecekler ama gizliden gizliye üretimi yapacakdir.

Bura dikket- önceki yazilarimda sionist, evenjilist, anglosaksonlar hakda ve masonlar hakda bilgi vermişdim. Bu olay indi size yazdigim hemin yazdiklarimin bir parçasina da aiddir. Çün ki, Türkiye Cumhuriyyeti CHP iktidari İsmet İnönü döneminde 1948-49 artik ABD iyle NATO herb blokuna girmeyi anlaşmiş ve 1948 ci ilde İsrail devleti de kurulmuşdur.

Arap- İsrail savaşi idi. Bu savaş oldugunda Nuri Killigli Arap ordulari üçün silah ve cephane üretecekdir. Bu dönüm noktasinin adi iydi. Filistin özgürlük hareketi için ise ücretsiz olarak silah ve cephane göndererek destekliyecekdir. Tahmin etdiyimiz kimi bu faliyyetler ABD ve İsrail için sevilecek bir faliyyet deyildi. Bunu bedelini Nuri Killigli ödemeliydi ki, 2 mart 1949 da saat 17.10 da fabrikada faili meçhul 3 patlama meydana gelecekdir.

Koca bir cephane ve içinde bulunan 27 kişi ve onlarinda arasinda olan Nuri Kiligli Paşamiz şehid olacakdirlar.

Cesedi ise bulunmadigi için boş tabutta defnedildi. Onun ölümü aci degil , askerice , kahramanca bir ölüm idi. Hayatinin sonuna kader Vatani ugrunda ölmek için faliyyetler yapmaga çalişti ve bunun bedelini de caniyla ödedi.

Onlar birinci dünya savaşinda böyük hamleler yaptilar,bazen çok böyük hatalar da yaptilar.Tabii o savaşda zafer hiç de kolay deyildi ,ama onlarin sonuna dek Vatan sevdasi sönmedi. Onlar Vatanin fedaileri iydi. Orasi başka bir mövzu.

Bura dikket edin- kim biz Türklerden ireli gelenimiz silah, İHA, SİHA, ve yeni teknologiya cephaneler üretirse ve ya keşf edirse , hemen imperialist güclerin hedefine düşürler. Tarihimizde bele insanlarimizi hem Azerbaycanda hem de Türkiye Cumhuriyyetinde yapançi düşmen istihparatlarinin ajanlari terefinden öldürülüb.

Evet eziz okuyucularim Nuri Killigli Paşamiz hakda size azacikda olsa bilgilendirmeyim ve sizin bu yazini okuyub bilgi elde etmeyiniz benim için böyük bir duygudur.

İttihat- Terrekki, Difai ve Teşkilati Mehsuse fedaileri sonsuza dek bizim ruhumuzda ve kalbimizdedir.

Saygilarimla Reis Difai.